Trafo yağı, trafo ısısını veya bozunmasını önlemek için kullanılan bir insülatördür. Aynı zamanda, bu yağ aynı zamanda trafonun elektriksel açılımlarının izolasyonunu sağlar ve bu nedenle elektriksel güvenliği artırır. trafo yağı, mineral yağlar, sintetik yağlar veya ester bazlı yağlar gibi farklı türlerde mevcuttur.
Trafo Yağının Özellikleri
Trafo yağının özellikleri, trafo türüne, boyutuna ve işletme şartlarına göre değişebilir. Ancak, trafo yağının bazı temel özellikleri şunlardır:
- İzolasyon: Trafo yağı, trafo elektriksel açılımlarını izole etmeli ve bu nedenle elektriksel güvenliği artırmalıdır.
- İzolasyon direncinin korunması: Trafo yağı, izolasyon direncinin korunmasını sağlamalıdır.
- Isı transferi: Trafo yağı, trafonun ısısını dağıtmak veya soğutmak için kullanılabilir.
- Kimyasal stabilite: Trafo yağı, uzun süreli kullanım sırasında kimyasal değişime uğramamalıdır.
- Su emme: Trafo yağı, su emmemelidir, çünkü su, elektriksel izolasyonu bozar ve trafo bozulmasına neden olabilir.
Trafo yağı, sıklıkla performans kriterlerine göre sınıflandırılır ve API veya ISO standartlarına göre belirlenir. Trafo yağının performansı, sıcaklık, basınç, izolasyon direncinin korunması, kimyasal stabilite gibi faktörlere bağlıdır. Trafo yağı, periyodik olarak analiz edilmeli ve gerektiğinde değiştirilmelidir. Değiştirilme zamanı, Trafo yağının kalitesinin düşmesine neden olan faktörlere bağlıdır.
Trafo Yağının Önemli Bileşenleri
- İçerisinde bulunduğu su miktarı,
- Yağın içerisindeki nem ve ısı az olmasının sebebi ise delinme dayanımı yüksekte tutmak içindir. Bu yüzden yüksek gerilimli trafolarda kurutulmuş yağlar kullanılması gerekir. Yağı kurutma işlemine ise “Tretman” denir.
- İçerisinde bulundurduğu hava miktarı,
- Trafo yağı seçerken önemli konulardan biride içerisindeki hava deposunun az olması lazımdır. Oksijen seviyesinin yükselmesi demek trafo yağı daha çabuk zarar görmesini sağlıyor.
- Dielektrik kayıp faktörü; Yağın elektriksel ve akışkanlık kalitesi test aşamasında değerlendirme kısmında kullanılan parametredir.
- Nötralizasyon ve sabunlaşma sayısı, Yağdaki serbest asit hacmini gösteren bu parametrenin yüksek olması yağın tahrik olduğunu gösterir. Bu nedenle yağın düzenli aralıklarla kontrol edilip ölçülmesi çok önemlidir.
Transformatör Bakımı Nasıl Yapılır?
Trafo bakımı ya da diğer adıyla trafo elektrik akımını yapılan işlemler sonrasın da arttıran veya azaltan cihaza denir. Elektrik sisteminin merkezi olarak bilinen bu cihazlar düzenli bakım isteyen cihazlardır. İş güvenliği, sağlık durumları ve iletişimlerde bozulmalar istemiyorsanız düzenli bakımlar yaptırılması gerekir.
- Toprak bağlantıları temizlenmeli, sıkılmalı ve yayılma direnci ile ölçüm yapıldıktan sonra dirençler ve bağlantılar kontrol edilmiş olur.
- Trafo bakımı için dışındaki boyalarda soyulma görülmüş ise boyanması gerekir.
- Sızan yağ kaçaklarının tespit edilip sorunun düzeltilmesi gerekmektedir.
Böylelikle genel trafobakımı tamamlanmış olur.
Transformatör bakımı hakkında diğer önemli konu yağın trafoiçin uygun olup olmadığının kontrol edilmesidir. Trafo soğuması yağ ile yapıldığı için bu konu çok önemlidir. Yağın kontrol testleri ve yağın nasıl olması gerektiğini uyguladığımız iki test vardır:
- Delinme Gerilimi Testi
- Kimyasal Test
Bu makalemizde trafo yağı nedir, nasıl olmalıdır? Konusu altında bildiklerimizi size aktardık. Trafolarda ilgili daha fazla bilgi öğrenmek istiyorsanız blog kısmımıza göz atabilirsiniz.
Sizde trafolarınıza bakım yaptırmak istiyorsanız web sitemizdeki sol ve sağ taraftaki ikonlara tıklayarak bizden teklif alabilirsiniz.