Kompanzasyon, elektrik enerjisi dağıtım sistemi içerisindeki enerji kaybını minimize etmek için kullanılan bir yöntemdir. Elektrik tesislerinde kullanılan elektrik motorları ve aydınlatma sistemleri gibi yüklerin enerji tüketimleri doğrudan voltaj seviyesine bağlıdır. Enerji kaybının minimize edilmesi için, tesislerde kullanılan voltaj seviyeleri optimize edilir. Bu işlem, kompanzasyon olarak adlandırılır.
Kompanzasyon, enerjinin kalitesini arttırarak kullanıcıya en ekonomik şekilde ulaştırılması anlamında yapılan bir çalışmadır. Elektrik enerjisi, üretilen santralden kullanıcıya ulaşana kadar çeşitli elektrik kayıpları meydana gelebilir. Bu kayıpları en aza indirip en yüksek seviyede elektrik enerjisinden faydalanmak için yapılan işlemdir. Tüketicinin kullandığı cihazların çekmiş olduğu reaktif enerjinin tüketiciye en kısa yoldan verilmesini sağlamayı amaçlayan bu sistem, hem şebekeyi gereksiz meşgul etmemiş olur ve o şebekenin daha verimli kullanılmasına yardımcı olmuş olur.
Kompanzasyon, kapasitif bir devreye sahip olan kondansatörlerin kullanılması ile gerçekleştirilir. Kondansatörler, bir tür enerji depolama cihazıdır ve elektrik enerjisi depolarak kullanıma hazır hale getirir. Elektrik motorları ve aydınlatma sistemleri gibi endüstriyel yükler genellikle endüktif devrelerdir. Bu tür devreler, tesislerde kullanılan trafo ve kabloların kaynaklı direnç ve reaktanslardan dolayı gerilim kayıplarına sebep olur. Bu kayıplar, enerji tasarrufu sağlamak amacıyla minimize edilir.
Kompanzasyon sistemi, tesislerdeki endüktif yüklerin kapasitif yüklerle dengelemesi ile gerilim düşüşlerini önlemek için tasarlanmıştır. Kondansatörler, tesislerdeki elektrik devrelerine paralel olarak bağlanır ve elektrik yüklerinin gerektirdiği enerjiyi sağlar. Böylece, gerilim düşüşleri minimize edilir ve enerji verimliliği arttırılır.
Kompanzasyon sistemi, elektrik enerjisi dağıtım sistemlerinde birçok avantaj sağlar. Bunlar arasında:
Kompanzasyon sistemi, tesislerdeki enerji kayıplarını minimize ederek enerji tasarrufu sağlar. Gerilim düşüşleri en aza indirilerek, tesislerdeki elektrik yüklerinin daha az enerji tüketmesi sağlanır. Bu sayede, elektrik faturaları azaltılabilir.
Kompanzasyon sistemi, tesislerdeki gerilim düşüşlerini minimize ederek daha iyi gerilim regülasyonu sağlar. Bu da, tesislerdeki elektrik yüklerinin daha verimli bir şekilde çalışmasını sağlar.
Kompanzasyon sistemi, tesislerdeki elektrik kayıplarını minimize ederek enerji verimliliğini artırmaktadır.
Kısaca komponzasyon ne işe yarar bahsetmek gerekirse: Elektrik sistemlerinin ve yüklerin reaktif güç gereksinimlerini karşılamak için belirli bir tekniğin kullanılması reaktif güç kompanzasyonu olarak adlandırılır. Yani, bobin yükünün küçük güç faktörünü daha büyük bir değere çıkarma sürecinde güç faktörünün düzeltilmesi için yapılmaktadır. Şimdi kompanzasyon ne işe yarar madde madde detaylıca sıralayalım:
Sürekli çalışan büyük, güçlü cihazlar veya tüketicilerin reaktif enerji gereksinimleri ayrı ayrı karşılamak için kullanılan kompanzasyon çeşididir.
Grup kompanzasyonu, bir tesis içerisinde birden fazla tüketicinin (su motorları, ışıklar vb.) bulunduğu ve bireysel kompanzasyon yerine grup kompanzasyonun gerçekleştiği kompanzasyon çeşididir.
Değişen yük koşullarına uyum sağlayabilen gelişmiş bir grup düzeltme yapılan kompanzasyon çeşididir.
Her üç ayrı kompanzasyon çeşitlerinin birbirinden farklı avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır.
Kompanzasyon sistemi, endüstriyel tesisler, hastaneler, alışveriş merkezleri, okullar, ofisler ve daha birçok yerde kullanılmaktadır. Elektrik enerjisi dağıtım sistemleri, genellikle büyük ölçekli tesislerde kullanılır ve bu tesislerdeki enerji kayıpları oldukça yüksektir. Bu nedenle, kompanzasyon sistemi, enerji verimliliğini arttırmak ve enerji kayıplarını minimize etmek için özellikle büyük ölçekli tesislerde yaygın bir şekilde kullanılır.
Kompanzasyon sistemi kurulumu, uzman bir elektrik mühendisi tarafından yapılmalıdır. Bu işlem, tesislerin ihtiyacına göre özelleştirilir. Kompanzasyon sistemi kurulumu, tesisin mevcut enerji dağıtım sistemine entegre edilir. Bu işlem sırasında, kondansatörler ve kontrol cihazları tesisin mevcut elektrik panosuna bağlanır. Daha sonra, sistem test edilerek doğru çalıştığından emin olunur.
Kompanzasyon sistemi, düzenli bakım ve kontrol gerektirir. Bu işlem, sistemdeki kondansatörlerin düzenli olarak kontrol edilmesini ve gerektiğinde değiştirilmesini içerir. Ayrıca, sistemin doğru çalıştığından emin olmak için sistem periyodik olarak test edilmelidir.
Kompanzasyon hesabı yapılması için sistem üzerinde aktif yüklerin karakteristik değerleri bilinmek zorundadır. Kompanzasyon hesabı yapılırken bu değerlerin bilinmemesi hatalı sonuçlara yol açabilir. Tüm kompanzasyon çeşitlerinde hesaplama aynı formül kompanzasyon hesabı yapılmaktadır.
Kompanzasyon hesabı iki farklı şekilde yapılabilmektedir. Değişmeyen reaktif güçlerde, enerji tüketimini sağlamak ile yapılabilir veya belli bir miktarda tüketilen enerjide, reaktif enerji tüketimin engellenmesi gerekmektedir. Bunun sebebi reaktif oranı düşürmek için aktif enerji harcamak enerjiyi verimli kullanmaz ve fazladan maliyete sebep olmaktadır.
Kompanzasyon panosu, şirketin güç katsayısını düzeltmek için kondansatörlerin ve ölçülerin yerleştirildiği bir panodur. Endüktif yükler (trafolar, balastlar, motorlar vb.) de reaktif güç tüketir. Reaktif güç, ihtiyaç duyulan yerde üretilir. Kompanzasyon panosu, elektrik sisteminizin iyi durumda kalmasına yardımcı olur. Tüketicilerin ve elektrik sistemlerinin reaktif güç talebini belirtilen yöntemlerle karşılayan kompanzasyona reaktif güç kompanzasyonu denir.
Kompanzasyon panosu boyutları tipik olarak sistemdeki ana dağıtım panosu ile birlikte değerlendirilir ve bu şekilde kurulur. Tesviye plakası en az 200-210 cm yüksekliğinde ve en az 40 cm derinliğinde olmalıdır. Bu standartlar arasında orta gerilim kompanzasyon panoları (og) ve alçak gerilim panoları (ag) bulunmaktadır. Genişlik, bitkinin kuvveti dikkate alınarak belirlenir. Kompanzasyon panosu kullanımı oldukça yararlıdır.
Kompanzasyon sistemi, enerji verimliliğini arttırmak ve enerji kayıplarını minimize etmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu sistem, endüstriyel tesisler, hastaneler, alışveriş merkezleri, okullar, ofisler ve daha birçok yerde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Doğru kurulum ve düzenli bakım ile, kompanzasyon sistemi tesislerin enerji verimliliğini arttırabilir ve enerji faturalarını azaltabilir.
Kompanzasyon sistemi, enerji kaybını minimize etmek ve enerji verimliliğini arttırmak için kullanılan bir yöntemdir.
Kompanzasyon sistemi, endüstriyel tesisler, hastaneler, alışveriş merkezleri, okullar, ofisler ve daha birçok yerde kullanılır.
Kompanzasyon sistemi kurulumu, uzman bir elektrik mühendisi tarafından yapılmaktadır.